Một sự kiện chưa từng có trong lịch sử giáo dục nghệ thuật tại Hungary vừa diễn ra vào ngày 12 tháng 10 tại Müpa – Cung Văn hóa Nghệ thuật nổi tiếng của Budapest – nơi năm trường đại học nghệ thuật hàng đầu của quốc gia đã cùng nhau tổ chức một đêm gala quy mô lớn mang tên “Összhang – Gála của các Trường Đại học Nghệ thuật”.
Đây không chỉ là một sự kiện văn hóa đặc sắc, mà còn đánh dấu cột mốc quan trọng trong việc kết nối, hợp tác và cùng phát triển giữa các cơ sở đào tạo nghệ thuật lớn nhất Hungary. Gala được tổ chức bởi Hội đồng Hiệu trưởng các trường Đại học Nghệ thuật (Művészeti Egyetemek Rektori Széke – MERSZ), với sự đồng hành của Müpa – nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập trung tâm nghệ thuật này.
Lý do đặc biệt của sự kiện là dịp trùng hợp các ngày kỷ niệm lớn: Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh (SZFE) kỷ niệm 160 năm thành lập, Học viện Âm nhạc Liszt Ferenc tròn 150 tuổi, Trường Đại học Nghệ thuật Moholy-Nagy có lịch sử 145 năm – cũng là dịp tưởng nhớ 130 năm ngày sinh của nghệ sĩ tiên phong Moholy-Nagy László. Cùng với đó, Trường Đại học Múa Hungary đánh dấu 75 năm hình thành, còn Trường Đại học Mỹ thuật Hungary tham gia với các tác phẩm video-performans từ sinh viên ngành mỹ thuật thị giác và truyền thông tương tác.
Một đêm của nghệ thuật sống động và sức trẻ
Trong không gian trang trọng của Phòng Hòa nhạc Quốc gia Bartók Béla, hơn 150 sinh viên đã trình diễn 22 tiết mục từ âm nhạc cổ điển, trích đoạn nhạc kịch, opera, sân khấu kịch đến điện ảnh, nghệ thuật trình diễn đương đại và trình chiếu ánh sáng (fényfestés).
Buổi biểu diễn do Homonnay Zsolt – Giám đốc nghệ thuật Nhà hát Nhạc kịch và giảng viên của SZFE – dàn dựng. Không gian bên ngoài khán phòng được tô điểm bằng các triển lãm mỹ thuật sinh viên, áp phích, và một không gian sắp đặt đặc biệt mang tên “Moholy 130”.
Ông Káel Csaba, Tổng Giám đốc Müpa, mở đầu sự kiện bằng lời phát biểu ý nghĩa: “Trong suốt 20 năm qua, Müpa là mái nhà của văn hóa chất lượng”. Ông nhấn mạnh: “Müpa từ lâu đã xây dựng một cộng đồng – gồm các nghệ sĩ, khán giả và người sáng tạo – và tôi tin rằng chính sức mạnh gắn kết này sẽ giữ chân các tài năng trẻ trong giáo dục nghệ thuật Hungary ở lại với thế giới biểu diễn đầy sắc màu và truyền cảm hứng. Chúng tôi thật sự hân hoan khi các nghệ sĩ biểu diễn tương lai hôm nay có cơ hội tỏa sáng trên sân khấu của Müpa.”
Trong khi đó, giáo sư tiến sĩ Sepsi Enikő – Chủ tịch luân phiên của MERSZ và cũng là hiệu trưởng SZFE – phát biểu: “Trước đây chúng tôi cũng từng có một số dự án nghệ thuật chung, nhưng đây là sự kiện quy mô lớn đầu tiên mà tất cả các trường thành viên của MERSZ cùng tham gia vào quá trình sáng tạo. Đêm diễn hôm nay là thành quả từ nỗ lực của hàng trăm người – sinh viên, giảng viên hướng dẫn, nhân viên và cộng sự”. Bà bày tỏ lòng biết ơn tới các hiệu trưởng, Müpa, và Quỹ Sân khấu và Điện ảnh vì sự hỗ trợ để chương trình có thể diễn ra. Trích dẫn lời đạo diễn sân khấu Gordon Craig, bà ví von: “Sự hòa hợp trong sáng được sinh ra từ những hành động chung vì khát vọng bay cao”.
Khẳng định sức sống và tiềm năng của nghệ thuật Hungary
Lần đầu tiên trong lịch sử, năm trường đại học nghệ thuật – vốn hoạt động độc lập trong những lĩnh vực riêng biệt – đã cùng nhau tạo nên một “hòa âm” đúng nghĩa, không chỉ trong âm nhạc mà còn trong ý tưởng, tầm nhìn và tinh thần sáng tạo.
Từ sân khấu kịch, âm nhạc cổ điển, múa, điện ảnh đến mỹ thuật thị giác và truyền thông mới, gala “Összhang” đã cho thấy sự đa dạng và chiều sâu của nghệ thuật đại học Hungary. Không đơn thuần là một chương trình biểu diễn, đây là một tuyên ngôn tập thể: rằng các thế hệ nghệ sĩ tương lai của Hungary đang được nuôi dưỡng bởi một nền giáo dục nghệ thuật nghiêm túc, chuyên nghiệp và đầy cảm hứng.
Gala cũng là dịp để khẳng định vị trí của các trường đại học nghệ thuật trong bản đồ giáo dục châu Âu, cũng như vai trò thiết yếu của nghệ thuật trong xã hội hiện đại. Với những tiết mục công phu, được đầu tư kỹ lưỡng cả về kỹ thuật lẫn ý tưởng, chương trình đã nhận được sự tán thưởng nồng nhiệt từ khán giả và giới chuyên môn.
Sự thành công của “Összhang” mở ra một tương lai mới cho các dự án hợp tác nghệ thuật liên trường, thúc đẩy tinh thần đoàn kết giữa các cơ sở đào tạo, và đặc biệt là truyền cảm hứng cho sinh viên – những người đang chuẩn bị bước vào đời sống nghệ thuật chuyên nghiệp đầy thách thức nhưng cũng đầy hứa hẹn.
